Filozofia nauki, Filozofia przyrody

Kurs prowadzony jest we współpracy: IFA UWr, Kolegium MSI UWr oraz Komisji Nauk Filologicznych PAN, O/Wrocław

prowadzący: o. dr Łukasz Mścisławski OP

Kolegium Międzyobszarowych Studiów Indywidualnych (kurs obowiązkowy, zaliczenie na ocenę)
oraz
Instytut Filologii Angielskiej UWr (kurs fakultatywny dla 1 DSM, zaliczenie na ocenę)

Czas trwania kursu: rok akademicki (dwa semestry: w semestrze zimowym: Filozofia nauki, w semestrze letnim: Filozofia przyrody)

Termin i miejsce: piątki 8:00-9.30, IFA UWr, ul. Kuźnicza 22, sala nr 207

o. dr Łukasz Mścisławski jest obecnie pracownikiem Politechniki Wrocławskiej oraz Kolegium Filozoficzno-Teologicznego Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie. Jest dominikaninem i naukowcem – autorem rozprawy pt. "Strukturalne i konceptualne zagadnienia teorii kwantów w świetle badań nad kwantową grawitacją Chrisa Ishama" (Kraków 2011).

Ogólny schemat zajęć dydaktycznych z Filozofii Przyrody i Filozofii Nauki

Filozofia Przyrody
Wykład ma na celu zapoznanie słuchaczy zarówno z samymi kontrowersjami dotyczącymi pojęcia przyrody oraz filozofii przyrody (philosophia naturalis), jak również z wybranymi zagadnieniami z tej dziedziny. Te ostatnie odnoszą się głównie do dyscypliny zwanej niekiedy filozofią przyrody nieożywionej.
Tematyczny program wykładu jest następujący:

Wprowadzenie podstawowego warsztatu pojęciowego związanego z poruszaną tematyką;
Zagadnienie pojęcia natury – w ujęciu zarówno historycznym (począwszy od jońskich filozofów przyrody) jak i współczesnym;
Problematyka czasu, przestrzeni i zmiany – w perspektywie historycznej, jak również w świetle najbardziej znanych osiągnięć nauk przyrodniczych;
Zagadnienia przyczynowości, determinizmu, elementarności i złożoności, superweniencji i emergencji w kontekście nauk przyrodniczych (wewnątrz zawiera się także szkic związany ze zjawiskiem życia);
Problem informacji i jej roli – zarówno w odniesieniu do przyrody (prawa przyrody, problematyka stabilności strukturalnej), jak informacji samej w sobie (m.in. zagadnienie fundamentalności pojęcia informacji);
Znaczące wzbogacenie: filozofia w nauce
Dziedzictwo polskiej filozofii przyrody – prezentacja dorobku wybranych polskich filozofów przyrody.

Zajęcia mają charakter interaktywny, dając miejsce na dyskusje związaną z poruszaną w ich ramach tematyką. Filozofia przyrody jako dyscyplina filozoficzna bywa niekiedy niedoceniana. Niemniej, zwłaszcza wzbogacona o zagadnienia z zakresu filozofii w nauce, okazuje się działalnością intelektualną o interdyscyplinarnym charakterze, istotnie wzbogacającą zaplecze intelektualne studenta (lub badacza).

Filozofia Nauki
W ramach zajęć z filozofii nauki zostaną zaprezentowane podstawy problematyki związanej z prezentowanej dyscypliny, zajmującej się nauką jako fenomenem poddanym filozoficznej analizie. Wypada zaznaczyć, że filozofia nauki (philosophy of science) jest jedną z wiodących dyscyplin filozoficznych, związanych z refleksją nad zjawiskiem nauki na większości uczelni.
Tematyczny program wykładu jest następujący:

Nauka jako proces poznawczy – wprowadzenie podstawowego warsztatu pojęciowego;
Ideał wiedzy naukowej – ujęcie historyczne;
Narodziny nauki współczesnej (oraz jej charakterystyka);
Problem racjonalności i metody rozumowań (m.in. problematyka związana z rozumowaniem indukcyjnym, paradoksy konfirmacji), zagadnienie wyjaśniania;
Problem demarkacji, klasyfikacji nauk oraz rozwoju nauki;
Zagadnienie struktury i roli teorii naukowych (ze szczególnym uwzględnieniem nauk przyrodniczych) oraz ich interpretacji (wraz z problemem epistemicznego statusu teorii naukowych);
Problem granic nauki.

Analogicznie do Filozofii przyrody, zajęcia mają charakter interaktywny, pozwalający na dyskusję poruszanych zagadnień. Mają na celu przede wszystkim uwrażliwienie studenta na złożoność problematyki związanej z najszerzej zrozumianą działalnością naukową. Jest to tym cenniejsze, że w ramach badań interdyscyplinarnych uwrażliwia na odmienność metodologiczną poszczególnych dyscyplin. Pozwala także na wypracowanie krytycznego spojrzenia na możliwość (lub jej brak) interakcji między dyscyplinami w ramach wspomnianych badań.

Breadcrumbs